اداره امور قرآنی

مدیر اداره توسعه مشارکت‌های مردمی سازمان دارالقرآن با بیان اینکه در دو دهه اخیر رویش و ریزش فراوانی در شبکه‌های قرآنی مردمی داشته‌ایم، افزود: متأسفانه در یکی دو سال اخیر، هر ۱۰ روز یا دو هفته یک‌بار یک صورت‌جلسه انحلال به دست ما می‌رسد.

به نقل از ایکناحسین بهبودی، مدیر اداره توسعه مشارکت‌های مردمی سازمان دارالقرآن کشور، ۲۹ آبان‌ماه در همایش و کارگاه آموزشی «توانمندسازی و ارتقای دانش مهارت‌های مدیریتی»، با اشاره به هدف برگزاری این کارگاه، اظهار کرد: این کارگاه‌ها که از چند سال گذشته در تمام استان‌های کشور برگزار می‌شود، دید بهتری را به مدیران تشکل‌های قرآنی برای یافتن راه‌های توسعه فعالیت‌ها و جذب و جلب مخاطبان بخشیده است و در دو بخش «آشنایی با تکالیف و ضوابط حقوقی» و «بهبود مدیریت» به مخاطبان ارائه می‌شود.

وی در خصوص لزوم برپایی این دوره‌های آموزشی برای قرآنیان، گفت: در زمان گذشته مرسوم بود کسبه پیش از آغاز کار، یک دوره مکاسب را طی می‌کردند تا فنون و احکام کسب و کار را فرا بگیرند و همین موضوع در خصوص فعالیت‌های قرآنی نیز مترتب است چرا که فرد با فضای اجتماعی و مجموعه‌ای از مخاطبان روبرو است که باید بداند چه دِین و حقوقی در قبال فراگیران دارد.

بهبودی با تأکید بر اینکه هر کسی در قبال مسئولیتی که برعهده دارد و در مورد وقت مردم باید پاسخگوی درگاه الهی باشد، بیان کرد: اگر کاری بدون تخصص و بر حسب سلیقه یا تصادفی انجام شود، راه به جایی نخواهد برد.

مؤلفه‌های مهم جذب مخاطب قرآنی

وی در ادامه با اشاره به تبلیغات به عنوان یکی از مؤلفه‌های مهم جذب مخاطب قرآنی، گفت: بدون شک راه‌های اطلاع‌رسانی خدمات به مخاطبان فنون و تکنیک‌های خاص خود را دارد و امروزه موضوع بازاریابی به عنوان یک رشته دانشگاهی بسیار مورد توجه است حال آنکه این مسئله در امور قرآنی به ندرت مورد توجه قرار می‌گیرد.

بهبودی تمام مدیران و مسئولان تشکل‌های قرآنی را نیازمند این آموزش‌ها دانست و گفت: هیچوقت برای یادگیری دیر نیست و افراد نباید خود را بی‌نیاز از تحصیل در دوره‌های آموزشی و مطالعه و ... بدانند و همگام با علم روز پیش بروند.

مدیر اداره توسعه مشارکت‌های مردمی سازمان دارالقرآن عمده مخاطبان قرآنی را در استان مانند دیگر جاهای کشور، شامل دو طیف کودکان پیش‌دبستانی و بانوان میان‌سال دانست و افزود: در یک نگاه نسبی، جذب این دو قشر به قرآن کار چندان دشواری نیست و نیاز به دگردیسی علمی مسئول قرآنی و تغییرات و مطالعه و به‌روزرسانی نیست؛ هنر اصلی آنجاست که بتوان آموزش قرآن را برای نوجوان و جوان به ویژه دانشجویان و دانش‌آموزان جذاب کرد.

بهبودی با بیان اینکه آموزش تخصصی قرآن نیازمند فضا و تکنیک خاص است، ادامه داد: آموزش عمومی در همه مکان‌ها اعم از مساجد، حسینیه‌ها و منازل و ... قابل ارائه است اما آموزش تخصصی فضاسازی فیزیکی، تکنیک و مهارت ویژه و محتوای ویژه آموزشی را می‌طلبد و یک کار تخصصی به شمار می‌رود.

رویش و ریزش فراوان در شبکه‌های قرآن مردمی

وی با بیان اینکه در دو دهه اخیر رویش و ریزش فراوانی در شبکه‌های قرآنی مردمی داشته‌ایم، ادامه داد: تا دو سال قبل انحلال مؤسسات به دلیل ناتوانی در ادامه کار هر دو یا سه ماه یک‌بار اتفاق می‌افتاد اما متأسفانه در یکی دو سال اخیر، این امر شتاب گرفته است و هر ده روز یا دو هفته یک‌بار یک صورت‌جلسه انحلال به دست ما می‌رسد که پرداختن به دلایل ناتوانی این مراکز در ادامه فعالیت موضوع این جلسه نیست.

بهبودی تصریح کرد: پیش‌بینی می‌شود در یک دهه آینده تنها مؤسسات بسیار قوی توان ادامه فعالیت و ماندن در عرصه رقابت داشته باشند و تا آن زمان مؤسساتی که امروز شاخص‌های مدیریتی را رعایت نمی‌کنند، به خودی خود از ادامه فعالیت باز خواهند ماند.

وی با اشاره به شاخص‌های مهم کار برای پابرجا ماندن در عرصه فعالیت قرآنی، گفت: نخستین شاخص «برنامه‌ریزی» است بدان معنا که کارها باری به هر جهت نباشند بلکه برنامه‌ریزی، طبقه‌بندی شده و از پیش تعیین شده از روز آغاز فعالیت با در نظر داشتن طیف مخاطب و اجرای تمهیدات برای فضای فیزیکی و محتوا و ... لازم و ضروری است.

بهبودی توجه به «محتوای آموزش» را شاخص دوم موفقیت دانست و اضافه کرد: در این خصوص باید طیف مخاطب را شناخت و فنون آموزشی را بر همین اساس پیش‌بینی کرد، ضمن اینکه باید توجه داشت که فنون و روش‌های آموزشی بر اساس روحیه و پرستیژ مخاطب تدوین شود، حال آنکه امروزه شیوه آموزش قرآن سبک و سیاق سیصد سال پیش را ادامه می‌دهد؛ مردم قرآن‌ستیز و دین‌گریز نیستند بلکه آموزش‌های قرآنی به‌روز و جدید نیستند و ارائه آموزش‌های نوین حلقه مفقوده آموزش قرآن به شمار می‌رود.

شاخص فعالیت‌های قرآنی

مدیر اداره توسعه مشارکت‌های مردمی سازمان دارالقرآن با اشاره به یک شاخص دیگر فعالیت‌های قرآنی، تصریح کرد: «مدیریت اجرا» یکی دیگر از این شاخص‌ها است و باید دید مدیران تا چه حد با فن مدیریت و ارکان آن آشنا هستند و تحصیلات مدیریتی دارند، آیا رهبری و ایجاد انگیزش را بلد هستند، باید گفت که در این زمینه نیز توانمند نیستیم.

بهبودی «توانمندی نیروی انسانی» را به عنوان شاخصی دیگر یادآور شد و بیان کرد: نباید برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها به سمت مربی ضعیف رفت چرا که مربی ضعیف جذب کمتر قرآن‌آموز و به دنبال آن، درآمدزایی کمتر را به دنبال دارد و این چرخه معیوب و منفی مجموعه را تا مرز قهقرا پیش می‌برد.

وی در پایان «توانمند سازی اقتصادی» به عنوان یک شاخص دیگر اشاره کرد و گفت: بنده به اعتبارات دولت امیدوار نیستم و شاید این توجیه آورده شود که ساحت مقدس قرآن از این اعتبارات پاک و مبراست پس نباید ارکان و فونداسیون کار را وابسته به اعتبارات نگاه داشت اما اگر هم اعتباری رسید، آن‌را برای ارتقای فعالیت‌ها استفاده کنیم.